Jakie są różnice między umową o pracę a umową zlecenie?

Wybór odpowiedniej umowy jest kluczowy zarówno dla pracodawcy, jak i pracownika. W Polsce wyróżniamy dwa główne rodzaje: umowę o pracę oraz umowę zlecenie. Każda z nich ma specyficzne cechy wpływające na prawa i obowiązki stron. 

Charakterystyka umowy o pracę

Umowa o pracę polega na wykonywaniu określonej pracy na rzecz zatrudniającego, pod jego kierownictwem, w wyznaczonym miejscu i czasie. Pracodawca zobowiązuje się do zatrudnienia, wypłacania wynagrodzenia oraz zapewnienia odpowiednich warunków pracy. Wyróżniamy umowy na czas nieokreślony, określony oraz na czas wykonania konkretnego zadania. Tego typu umowa zapewnia stabilność zatrudnienia, prawo do urlopu oraz świadczeń socjalnych i zdrowotnych. Zatrudniający musi odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Jest to korzystna opcja dla osób poszukujących stałego zatrudnienia.

Cechy umowy zlecenie

Umowa zlecenie różni się od poprzedniej formy współpracy. Zleceniobiorca wykonuje konkretną pracę dla zleceniodawcy, ale nie podlega jego kierownictwu. Nie ma określonego miejsca ani czasu pracy, co daje większą elastyczność. Umowa ta nie gwarantuje stałych godzin ani urlopu. Składki na ubezpieczenia są odprowadzane tylko w określonych warunkach, takich jak przekroczenie minimalnego wynagrodzenia. Ta forma zatrudnienia cieszy się popularnością wśród osób wykonujących prace dorywcze, które nie potrzebują pełnego zakresu praw.

Obowiązki pracodawcy

W kontrakcie o zatrudnienie pracodawca jest zobowiązany do dostarczenia właściwych warunków zatrudnienia oraz ochrony zdrowia i higieny pracy. Należy opłacać składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, a także zapewniać urlop oraz wynagrodzenie w przypadku choroby, dlatego często zleca się obsługę kadrowo-płacową. W przypadku umowy zlecenia obowiązki są ograniczone, co oznacza, że nie trzeba oferować takich samych świadczeń. Składki odprowadzane są tylko w określonych sytuacjach. Umowa zlecenia daje mniejsze poczucie stabilności, ale większą elastyczność, co może być korzystne dla niektórych osób.

Prawa pracownika

Umowa o pracę zapewnia większą ochronę prawną. Pracownik ma prawo do wynagrodzenia, urlopu, wynagrodzenia chorobowego oraz ochrony przed zwolnieniem bez ważnego powodu. Może korzystać z różnych świadczeń socjalnych. Z kolei kontrakt zlecenia oferuje mniejszą ochronę, lecz większą swobodę. Osoba zatrudniona na podstawie takiej umowy nie ma prawa do urlopu ani wynagrodzenia chorobowego, a liczba dostępnych świadczeń socjalnych jest ograniczona. Umowa zlecenie pozwala na elastyczne ustalanie warunków współpracy, co może być atrakcyjne dla tych ceniących niezależność.